Nerwica (neuroza), to potoczne określenie zaburzeń nerwicowych, tworzących zespół patologicznych zachowań, zakłóceń procesów psychicznych, dysfunkcji narządów oraz psychogennych zaburzeń emocjonalnych. Nazywana jest chorobą emocji i często pojawia się w wydarzeniach przełomowych, wyzwalających emocje i ustępuje wraz z sytuacją, która ją wywołała. Zaburzenie to nie wiąże się ze złym stanem nerwów w sensie anatomicznym. Z nerwicą związane są takie odczucia jak lęk, smutek, napięcie, frustracja, drażliwość oraz dolegliwości fizyczne.
Szacuje się, że w Polsce na nerwicę choruje 20-30% osób, a na świecie ok. 15% populacji. Z danych wynika ponadto, że na zaburzenia nerwicowe dwa razy częściej cierpią kobiety niż mężczyźni. Częściej dolegliwości dotykają także osoby samotne, mieszkańców większych miast oraz osoby o niższym statusie materialnym. Chociaż w dzisiejszym świecie nerwica dotyczy niemal każdego, nie należy jej bagatelizować, gdyż jest poważną dolegliwością, której konsekwencje mogą być poważne. Stanowi przeszkodę dla samorealizacji człowieka i jest dolegliwością destrukcyjną.
Niektórzy kojarzą nerwicę ze zdenerwowaniem, jednak jej najbardziej charakterystycznym objawem jest lęk.
Czym jest lęk?
Lęk to rodzaj negatywnej emocji, która wywiera silny wpływ na to co myślimy, co robimy, jak reagujemy. Zna go każdy z nas. Doznajemy go w chwilach, gdy czujemy się zagrożeni i zaniepokojeni, skrępowani lub odczuwamy napięcie. Towarzyszy nam wszystkim prawie codziennie, ale kiedy zaczyna dominować w zachowaniu i staje się odpowiedzią na niemal każde zdarzenie lub zapowiedź zdarzenia, przyjmuje wymiar patologiczny i może wskazywać na zaburzenia nerwicowe. O stanie lękowym możemy mówić, gdy lęk utrzymuje się przez dłuższy czas - choć zwykle z mniejszym natężeniem.
Poczucie lęku z czasem prowadzi do całkowitego emocjonalnego wyczerpania, a bardzo często także do bezsenności i innych objaw somatycznych, które zostaną wymienione w dalszej części niniejszego opracowania. Osoby chorujące na nerwicę są ponadto bardziej podatne na stres i jego skutki.
Psycholog: "Lęk w odróżnieniu od strachu różni się tym, że jego źródło nie jest znane. Często osoby z zaburzeniami nerwicowymi lub zaburzeniami lękowymi nie znają źródła skąd lęk pochodzi. To go odróżnia od strachu, napięcia czy stresu."
Wyróżnia się wiele rodzajów lęku m.in.:
- lęk odczuwany,
- domniemany,
- ukryty,
- wolnopłynący,
- paniczny (napadowy),
- paranoidalny,
- sytuacyjny (fobiczny)
- antypacyjny czyli lęk przed lękiem.